معرفی بهترین مواد ترمیم کننده دندان
استفاده از بهترین مواد ترمیم کننده دندان تقریباً خواسته تمام افرادی است که دندان‌هایشان به پرکردن احتیاج دارد. ولی بهتر است که بگوییم نمی‌توان مواد مشخصی را به عنوان بهترین مواد ترمیم کننده دندان برای تمامی افراد توصیه کرد و به اصطلاح یک نسخه را نمی‌توان برای همه تجویز کرد. برای پر کردن دندان‌هایتان ابتدا باید به دکتر دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک بعد از معاینه وضعیت و موقعیت دندان‌های بیمار و بررسی کامل شرایط جسمی و سن بیمار از مناسب ترین و بهترین مواد ترمیم کننده دندان‌ها استفاده می‌کند. در این مقاله از سایت دیستال به معرفی بهترین مواد ترمیم کننده دندان و انواع آن خواهیم پرداخت.
ترمیم کردن دندان چیست؟
پر کردن دندان یکی از روش‌های ترمیم دندان است که به احیای دندان پوسیده در اثر ایجاد حفره یا شکستگی می‌پردازد. به منظور ترمیم دندان پوسیده از مواد متعددی استفاده می‌شود که اکنون به بهترین مواد ترمیم کننده دندان می‌پردازیم. پر کردن دندان یکی از روش‌های مهم و اصلی به جهت ترمیم پوسیدگی و آسیب‌های دندانی است. انتخاب ماده مناسب به منظور پر کردن دندان بستگی به عواملی از جمله میزان فشار وارده به دندان، محل پوسیدگی و اولویت‌های زیبایی بیمار دارد.
ترمیم دندان از جمله مرسوم ترین درمان‌های دندانپزشکی محسوب می‌شود که پس از عکس برداری با اشعه X، در صورت مشاهده آسیب پالپ دندان، نسبت به ترمیم کردن دندان اقدام خواهد شد. در غیر این صورت، با گسترش عفونت، احتمالا دندان به عصب کشی نیاز داشته باشد. در حالت کلی، منظور از ترمیم کردن دندان، برداشتن قسمت پوسیده دندان و پر کردن فضای خالی با مواد ترمیمی مثل آمالگام و کامپوزیت است که در پایان منجر به پیشگیری از پوسیدگی بیشتر و بازیابی استحکام و عملکرد دندان خواهد شد.
انواع مواد پر کردن دندان کدام است؟
ترکیبات مواد ترمیمی دندانپزشکی از لحاظ جنس و همچنین پیچیدگی‌های ذاتی در ساختار و نحوه به کارگیری با یکدیگر تفاوت بسیار زیادی خواهد داشت. بعضی از این مواد را می‌توان به طور مستقیم درون حفره پوسیدگی قرار داد و بعضی دیگر نیز به صورت عمده در ترمیم‌های غیر مستقیم به کار برده خواهد شد. در ترمیم کردن دندان به روش غیر مستقیم، ابتدا یک ایمپرشن از دندان تهیه گردیده و پس از آن یکی از مواد ترمیمی در اطراف این ایمپرشن و برای ترمیم کردن فضای دور آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در موارد بالینی که نیاز به ترمیم دندان با مواد پرکننده وجود دارد، آشنایی با گزینه‌های موجود می‌تواند به شما در انتخاب ایده آل ترین ماده جهت پر کردن دندان‌ها کمک کند. در ادامه به طور خلاصه به معرفی بهترین مواد ترمیم کننده دندان می‌پردازیم:
- پر کردن دندان با مواد نقره ای (آمالگام)
- ترمیم دندان با مواد سفید (کامپوزیت)
- پر کردن دندان با طلا
- ترمیم پرسلن (سرامیک)
- گلاس آینومر
پر کردن با آمالگام (مواد نقره ای رنگ)
در حقیقت آمالگام همان ماده نقره ای رنگ در ترمیم دندان‌های عقبی دهان است که لقب ماندگار ترین، قدیمی ترین و ارزان ترین ترمیم کننده دندان را به خود اختصاص داده است. این ماده از ترکیب چندین فلز از قبیل نقره، مس، قلع، روی و جیوه تشکیل شده است. آمالگام در پر کردن حفره‌های عمیق گزینه بسیار مناسبی می‌باشد.
پر کردن با کامپوزیت (مواد سفید رنگ)
کامپوزیت به مواد سفید رنگ در پر کردن دندان با جنس رزین گفته می‌شود که با وجود طول عمر کمتر در مقایسه با آمالگام، به دلیل همرنگ بودن با دندان‌های طبیعی، محبوبیت بیشتری در بین مراجعان دارد. از کامپوزیت به منظور ترمیم سطحی دندان‌های حاضر در طرح لبخند و همچنین دندان‌های پیشین (پر کردن همه حفره‌ها) مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پر کردن دندان با طلا
گران قیمت ترین پر کننده دندان طلا می‌باشد. با اینکه از طلا به طور خالص استفاده نمی‌شود بلکه از آلیاژ طلا استفاده می‌گردد. ترمیم طلا همچون سرامیک، در لابراتوار آماده می‌شود. این ترمیم بسیار قوی، غیر خورنده با طول عمر حدودا 15 سال می‌باشد. مقدار تهاجم و احتیاج به تراشیدن دندان در ترمیم طلا کمتر از آمالگام می‌باشد. به طور معمول از طلا برای ترمیم غیر مستقیم از جمله اینلی، روکش و بریج‌های فیکس استفاده می‌کنند. قطعا هزینه بالای آن و رنگ طلایی آن که ممکن است مورد پسند بعضی از افراد نباشد. این نوع ترمیم در ایران زیاد رواج ندارد.
ترمیم پرسلن (سرامیک)
سرامیک دندان از جنس پرسلن بوده و رنگی کاملا طبیعی با دندان شما دارد. در مقایسه با کامپوزیت، از نظر ظاهری بسیار مشابه دندان و همچنین مقاوم تر در مقابل لک بوده ولی ساینده تر می‌باشد. در مقایسه با طلا نیز، گرانتر و شکنندگی بیشتری دارد. ماندگاری سرامیک‌ها بیشتر از 10 سال بوده و به منظور ترمیم‌های غیر مستقیم همچون روکش، اینلی و ونیر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پر کردن با گلاس آینومر
این ماده ترمیمی بسیار ظریف و شکننده بوده که جنس آن ترکیبی از شیشه و اکریلیک می‌باشد. طول آن آن کمتر از 5 سال است و برای پرکردگی‌های موقت و سطحی از جمله دندان شیری کودک مناسب می‌باشد. به طور معمول این ماده برای دندان‌های شیری یا نواحی با فشار کمتر بهترین مواد پر کردن به شمار می‌آید. رنگ گلاس آینومر شبیه به دندان طبیعی بوده و چسبندگی بسیار بالایی دارد؛ در عین حال فلوراید نیز آزاد کرده که از پوسیدگی بیشتر دندان پیشگیری می‌نماید.
بهترین مواد ترمیم کننده دندان
انتخاب بهترین مواد ترمیم کننده دندان، با نظر دندانپزشک برای هر شخص جداگانه انجام می‌شود؛ زیرا بستگی به عوامل متعددی مثل محل و اندازه حفره، سن و شرایط جسمی، ترجیحات زیبایی، دوام و هزینه دارد. عموما از آمالگام و کامپوزیت به منظور ترمیم دندان بیشتر افراد استفاده می‌شود.
چه زمانی به پر کردن دندان نیاز داریم؟
علائم و نشانه‌های متعددی وجود دارد که می‌تواند نشان دهنده احتیاج به ترمیم دندان با مواد پر کننده باشد. در جدول زیر این موارد ذکر شده اند:
| دندان درد شدید | حساسیت به غذا و نوشیدنی سرد و گرم |
| تیر کشیدن دندان | لکه‌های تیره بر روی دندان (پوسیدگی دندان) |
| وجود سوراخ یا حفره در دندان | شکسته شدن دندان، لب پر شدن یا ترک برداشتن آن |
| لق شدن و شکستگی پرکردگی قدیمی | دندان قروچه مکرر و ساییده شدن سطوح جونده دندان‌ها |
| درد گرفتن دندان هنگام نخ دندان کشیدن | گیر کردن مکرر تکه‌های غذا در بین دندان مخصوصا ما بین دندان‌ها |
چه زمانی پر کردگی دندان می‌ریزد؟
افتادن و یا ریختن مواد دندان در اثر عوامل متعددی از جمله چسبندگی ضعیف مواد به دندان، ساییدگی و دندان قروچه، فشار زیاد جویدن، کامل تمیز نشدن حفره دندان ممکن است رخ دهد. در هر صورت پس از ریختن مواد ترمیم کننده دندان بلافاصله به دندانپزشک جهت ترمیم آن مراجعه نمایید تا از آسیب بیشتر پیشگیری شود.
عمر دندان ترمیمی چقدر است؟
دوام و ماندگاری مواد ترمیمی دندان بستگی به نوع ماده ترمیم کننده، اندازه و محل پرکردگی، عادات بهداشت دهان و دندان و … دارد. همان گونه که گفته شد آمالگام تقریبا 15-20 سال، طلا 15 سال، کامپوزیت 10 سال، سرامیک 10 سال و گلاس آینومر کمتر از 5 سال ماندگاری دارد. طول عمر این مواد با رعایت بهداشت دهان و دندان همچون مسواک منظم، نخ دندان، خودداری از دندان قروچه، معاینات مرتب دندانپزشکی و عادات غذایی (اجتناب از جویدن مواد سفت و چسبنده و شیرین) افزایش پیدا می‌کند.
نحوه مراقبت از دندان ترمیم شده
جهت مراقبت از دندان پر شده باید موارد زیر را مورد توجه قرار داد:
- خودداری از مصرف مواد غذایی تا رفع بی حسی
- جلوگیری از مصرف غذای خیلی گرم و سرد
- مصرف مسکن با تجویز پزشک
- جویدن با طرف مخالف دندان ترمیم شده
- فشار نیاوردن به دندان تا 48 ساعت برای چسبیدن کامل مواد
- عدم مصرف مواد غذایی سفت و چسبان
آیا پر کردن دندان درد دارد؟
به منظور پر کردن دندان، ابتدا مواد بی حسی تزریق می‌شود. در نتیجه حتی اگر شما با درد به دندانپزشک مراجعه نمایید؛ دیگر احساس درد نخواهید کرد. طی فرآیند ترمیم دندان، حفره آن تمیز شده و مواد عفونی که عامل درد هستند کاملا خارج می‌شوند. پس از از بین رفتن اثر بی حسی، ممکن است اندکی متوجه درد شوید که این مورد نیز با مصرف داروهای تجویزی به طور کامل برطرف می‌شود.
نکات مهم درباره انواع مواد پرکننده دندان
در زمان تصمیم گیری برای انتخاب بهترین مواد ترمیم کننده دندان، گزینه‌های مختلفی پیش روی دندانپزشک قرار دارد. با این حال، این تصور که یک نوع ماده ترمیم کننده از تمامی جهات در مقایسه با سایر ترکیبات برتری دارد، تصوری کاملا اشتباه بوده و هر کدام از این مواد در شرایط خاصی کاربرد دارند. به همین جهت، پیشنهاد می‌شود که قبل از تصمیم گیری برای انتخاب ماده پرکننده، حتماً مزایا و معایب هر کدام را به دقت مورد بررسی قرار دهید. در حال حاضر بسیاری از کمپانی‌های مطرح و معروف در ساخت مواد و تجهیزات دندانپزشکی انواع این ترکیبات را با خواص مکانیکی منحصر به فرد در اختیار دندانپزشکان در سر تا سر دنیا قرار داده و کار آن‌ها را تا حد زیادی راحت کرده اند.
حرف آخر
به چهت پر کردن دندان مواد متعددی وجود دارند اما نمی‌توان یک یا چند ماده را به عنوان بهترین مواد جهت ترمیم کردن دندان مشخص کرد. بلکه هر فردی نسبت به شرایطی که دارد یکی از این مواد برای او بهترین است. چنانچه دندان شما به پر کردن نیاز دارد حتما با پزشک خود مشورت نمایید و مطمئن باشید او نسبت به شرایط شما بهترین مواد ترمیم کننده دندان را برایتان استفاده می‌کند. دندانپزشکان عزیز نیز می‌توانند با مراجعه به فروشگاه اینترنتی تجهیزات دندان پزشکی دیستال از جدید ترین و باکیفیت ترین مواد پرکننده آگاهی پیدا کرده و با مقایسه ویژگی‌های این محصولات با یکدیگر، مناسب ترین آن‌ها را برای حرفه خود انتخاب و خریداری کنند.