همه چیز درباره اینسترومنت دندانپزشکی

اینسترومنت دندانپزشکی یکی از ابزارهای بسیار مهم و کاربردی در کلینیک‌های دندانپزشکی محسوب می‌شود که بیشتر در زمان جراحی یا معاینه برای بیمار کاربرد دارد. انواع اینسترومنت دندانپزشکی شامل توربین دندانپزشکی، ایرموتور، سرآنگل، هندپیس، ست معاینه و … می‌شود که در ادامه این مقاله از سایت دیستال به توضیح کامل در مورد هر یک از آن‌ها خواهیم پرداخت.

اینسترومنت دندانپزشکی چیست؟

اینسترومنت دندانپزشکی یکی از ابزارهایی محسوب می‌شود که وجود آن برای هر مطب دندانپزشکی مهم و ضروری است. اما آیا می‌دانید اینسترومنت دندانپزشکی چیست؟ به منظور اینکه درک صحیحی از اینسترومنت‌های دندانپزشکی داشته باشید، ابتدا باید با تعریف این ابزارها به طور کامل آشنا شوید. به طور کلی، هر ابزاری که برای کار کردن بر روی دهان و دندان بیمار مورد استفاده قرار می‌گیرد، با اسم اینسترومنت دندانپزشکی شناخته می‌شود. ممکن است برخی از این ابزارها به صورت دستی مورد استفاده قرار می‌گیرند و برخی دیگر با موتور الکتریکی یا ایرموتور کار می‌کنند.

بنابراین، می‌توان اینسترومنت‌های دندانپزشکی را جزء ابزارهای مهم و ضروری در مطب‌های دندانپزشکی معرفی کرد. هر کدام از این ابزارها جهت کشیدن، ترمیم دندان، پر کردن دندان‌ها و درمان‌های اندو مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته بدیهی است که کاربرد اینسترومنت دندانپزشکی طبق نوع آن نیز متفاوت است.

انواع اینسترومنت دندانپزشکی

هنگام توضیح درباره اینسترومنت نخستین سوالی که به ذهنمان می‌آید این است که انواع اسنترومنت چیست؟ با یک دید کلی اینسترومنت‌های دندانپزشکی شامل موارد ذکر شده در جدول می‌باشد. بر اساس تحقیقات صورت گرفته، در صورتی که بیمار در رابطه با انواع اینسترومنت دندانپزشکی اطلاعات اولیه را داشته باشد، ترس از دندانپزشکی در آن‌ها کاهش پیدا می‌کند.

توربین دندانپزشکی

توربین دندانپزشکی یک مته کوچک و پر سرعت است که در طول مراحل دندانپزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور معمول این اینسترومنت جهت از بین بردن پوسیدگی و فرم دهی دندان‌ها پیش از قرار دادن تاج مورد استفاده قرار می‌گیرد. از توربین دندان می‌توان در پاک کردن و شکل دادن به کانال‌های ریشه یا حتی در برداشتن تاج‌های قدیمی یا موقتی دندان استفاده نمود.

توربین دندانپزشکی از طریق هوا یا نیروی برق، سرعتی بالغ بر 250,000 دور در دقیقه خواهد داشت و به طور معمول در تراش‌های سطحی کاربرد بسیار زیادی برای دندانپزشکان دارد. این مدل از اینسترومنت دندانپزشکی به علت سرعت بسیار بالایی که دارد، از یک مسیر مجزا به منظور تزریق آب بر روی فرز دندانپزشکی برخوردار است که به طور معمول در بیشتر توربین‌های با کیفیت، این آب به طور پودر شده تزریق می‌شود تا کم ترین مقدار برگشت آب را از دهان بیمار داشته باشد.

ایرموتور دندانپزشکی

خرید ایرموتور دندانپزشکی یکی از ملزومات اینسترومنت دندانپزشکی است. ایرموتور دندانپزشکی به عنوان یک کوپلینگ جهت آنگل جراحی یا هندپیس مستقیم و جراحی عمل کرده و خود ایرموتور به تنهایی کاربرد درمانی برای شما نخواهد داشت. شما می‌توانید بر روی ایرموتور ، سر آنگل جراحی را قرار داده و از آن استفاده نمایید. ایرموتور در مقایسه با توربین دندانپزشکی، از سرعت کمتر و قدرت بسیار بالاتری برخوردار می‌باشد. به طور معمول تراش‌ها به وسیله ایرموتور و سر آنگل صورت می‌گیرد. به طور معمول ایرموتور دندانپزشکی در زمان جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سرآنگل دندانپزشکی

آنگل دندانپزشکی که بیشتر با اسم آنگل جراحی شناخته می‌شود، به طور برقی یا با ایرموتور کار می‌کند. سر آنگل‌ها با توجه به نوار رنگی که دور آن قرار گرفته نسبت به قدرتشان معین می‌شود. رایج ترین و پر کاربرد ترین سر آنگل یک به یک (1:1) بوده که از نوار آبی رنگ برخوردار بوده و در کارهای عمومی و جراحی‌ها استفاده می‌شود.

آینه دهان (Mouth Mirrors)

آینه دهانی یا آینه دندانپزشکی وسیله ای است که اغلب بابت معاینه در دندانپزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور معمول سر آینه گرد بوده و عموما در سایزهای 18 میلی متر و 20 میلی‌متر موجود می‌باشد. به طور معمول آینه‌ها از دسته آینه و سر آینه برخوردار می‌باشند که بر روی یکدیگر قرار گرفته و شما می‌توانید با یک دسته آینه، چند سر آینه مجزا در سایزهای متغیر داشته باشید. آینه دهان در انواع اینسترومنت دندانپزشکی در دسته ست معاینه قرار خواهد گرفت. آینه دهانی، آینه کوچکی بوده که به یک دسته فلزی وصل شده و به دکتر این امکان را می‌دهد تا مکان‌هایی که دارای دید کمتری هستند را به آسانی بتواند ببیند و در شناسایی پوسیدگی و طرح درمان بسیار کاربردی می‌باشد.

سوند یکسر داسی شکل

یکی از انواع مختلف سوند، سوند یکسر داسی شکل است که یکسر داشته و به شکل داس بوده و به منظور معاینه و شناسایی پوسیدگی دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اسکیلر (Scaler)

این وسیله از لحاظ ظاهری تا حدودی شبیه سوند است، ولی نوک آن به تیزی سوند نبوده و اندکی ضخیم تر است. بیشتر بیمارانی که به جرم گیری احتیاج دارند با مشکلات قابل توجهی از قبیل بیماری پریودنتال سر و کار دارند. در زمان خوردن یا نوشیدن، ذرات ریزی از جمله قندها و اسیدها به دندان‌ها چسبیده و سبب تشکیل باکتری‌ها می‌شوند. این باکتری‌های مضر سرانجام منجر به پوسیدگی دندان می‌شوند، این در حالی است که مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به از بین بردن این پلاک‌ها کمک بسیار زیادی می‌کند، ولی در بعضی اوقات به منظور جلوگیری از پوسیدگی دندان، احتیاج است تا با اسکیلر، جرم گیری دندان صورت گیرد.

سرنگ تزریق دندانپزشکی (Syringe)

سرنگ دندان به منظور تزریق ماده بی حسی به بیمار مورد استفاده قرار می‌گیرد و دو نوع ثابت و کمرشکن دارد که دندانپزشک می‌تواند بسته به کار خود، مدل مورد نظر را انتخاب کند. در زمان تزریق اولیه ممکن است تنها برای لحظه ای حس درد و ناراحتی ایجاد شود، ولی به سرعت این درد به وسیله ماده بی حس کننده، بی حس خواهد شد.

پروب پریودنتال (Periodontal Probe)

پروب پریودنتال وسیله ای است که به طور معمول انتهای بلند و نازکی دارد. کاربرد اصلی این ابزار، اندازه گیری عمق اطراف دندان به جهت اطلاع از وضعیت سلامت پریودنتیم (بافت تخصصی دندان‌ها است که دندان‌ها را احاطه و از آن‌ها کاملا پشتیبانی می‌کند) است. اکثر پروب‌های پریودنتال از نشانه‌هایی در سر برخوردار هستند تا خوانش دقیق را انجام دهند.

پروب بریول (Briault Probe)

یک پروب briault مشابه یک پروب پریودنتال است، ولی انتهای آن تیز است. به طور معمول از پروب‌های Briault به منظور شناسایی پوسیدگی در سطح مزیال (Mesial) و دیستال دندان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین می‌توان از آن به منظور شناسایی مکان‌های مخفی تجمع سطحی در پریودنتال استفاده نمود.

اکسکاواتر (Excavator)

به طور معمول excavator ابزاری دو سر هستند که به وسیله دندانپزشکان به منظور برداشتن کیست‌های عفونی دندان پوسیده مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ بسته به حفره ای که احتیاج است، اندازه‌ها و اشکال متعدد excavator استفاده می‌شود.

کیورت (Curettes)

کیورت‌ها، ابزار دستی کوچکی هستند که در دسته اینسترومنت‌های جراحی قرار گرفته و به منظور حذف calculus لثه مورد استفاده قرار می‌گیرند. کیورت‌ها، در اندازه‌ها و اشکال متعدد وجود دارد که همواره، نوک آن‌ها نیم دایره است تا در زمان پاکسازی، آسیب کمتری به لثه برسد.

برنیشر (Burnisher)

برنیشر ابزاری یک یا دو سر در ابعاد متعدد است که در راستای صاف کردن در زمان پر کردن آمالگام یا کامپوزیت و همچنین شیارهای دندان را از مواد اضافی سطح دندان پاکسازی می‌کند.

استئوتوم (Osteotomes)

استئوتوم‌ها ابزاری جهت فشرده سازی، برش یا تغییر شکل استخوان طراحی شده است و اکثرا در درمان‌های جراحی دندان به جهت باز کردن و گشاد کردن محل قرار دادن ایمپلنت‌های دندانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پنس (Tweezers)

از پنس به منظور قرار دادن و خارج كردن وسایل ریز از قبیل تکه‌های پنبه در دهان، استفاده می‌شود.

فایل روتاری دندانپزشکی

یکی از انواع اینسترومنت‌های دندانپزشکی فایل روتاری می‌باشد. در حقیقت، این ابزار به منظور درمان اندو مورد استفاده قرار می‌گیرد و می‌تواند منجر به خارج کردن ریشه‌های دندان شود. استفاده از فایل روتاری بسته به اندازه ریشه دندان شما، با ابعاد و ارتفاع‌های متعددی امکان پذیر می‌باشد.

چگونه طول عمر اینسترومنت‌های دندانپزشکی را افزایش دهیم؟

با توجه به اینکه در سال‌های گذشته قیمت خرید اینسترومنت‌های دندانپزشکی بسیار افزایش پیدا نموده، این مسئله سبب شده تا تعداد بسیار زیادی از دندانپزشکان به دنبال راه حل‌های اصلی به منظور افزایش طول عمر اینسترومنت دندانپزشکی باشند. در حالت کلی، بهترین روش به منظور نگهداری و همچنین افزایش طول عمر اینسترومنت دندانپزشکی، روشی است که به وسیله تولید کننده اینسترومنت پیشنهاد شده است. هر کدام از اینسترومنت‌های دندانپزشکی به واسطه داشتن عملکرد خاص و نوع سیستم خودکاری که دارند، به رعایت نکات نگهداری خاصی احتیاج دارند.

در نتیجه، سعی کنید که به منظور افزایش طول عمر اینسترومنت دندانپزشکی، دفترچه راهنمای استفاده از این اینسترومنت‌ها را به طور کامل مطالعه کنید. نگهداری مناسب در یک مکان و همچنین، ضد عفونی کردن و تمیز کردن هر کدام از انواع اینسترومنت‌های دندانپزشکی، می‌توانند در افزایش طول عمر این ابزارها موثر واقع شوند. البته باید به این نکته نیز توجه داشت که کیفیت اولیه اینسترومنت بسیار دارای اهمیت می‌باشد. در نتیجه، باید پیش از اقدام به خرید هر کدام از انواع اینسترومنت‌ها، در رابطه با تولید کننده و کیفیت آن‌ها، اطلاعات لازم را کسب کنید.

سخن آخر

مجموعه دیستال به عنوان مرجع اصلی تجهیزات دندانپزشکی به منظور افزایش اطلاعات عمومی و تخصصی در حوزه تجهیزات دندانپزشکی، امیدوار است مطالب مفیدی را در این مقاله برای شما عزیزان آماده کرده باشد. دندانپزشکان محترم می‌توانند به منظور مشاوره رایگان و در صورت داشتن هرگونه سوال نسبت به کارکرد یا خرید اینسترومنت دندانپزشکی، با کارشناسان مجموعه ما در ارتباط باشند.